حجامت سلامت برای همه، به قلم دکتر سید احمد ثاقبی
در اوایل قرن گذشته هنگامی که ما با تمدن غربی پس از رنسانس علمی اروپا مواجه شدیم به دلیل خواب زدگی کار گزاران و هجوم همه جانبه ی فکری از جانب غرب یکباره از گذشته ی خود بریدیم و با استقبالی شتابزده از آن تمدن به گمان اینکه نجات بشریت در تبعیت بی چون و چرا از آنهاست با خوش بینی به انتظار آینده می نشستیم. می توان گفت ویژگی برخورد مادر آن زمان شبیه احساس برخورد میزبانی بود که نزد میهمان تازه وارد احساس حقارت می کند و سعی می کند پیش از آمدن او تا آنجا که می تواند ظاهر خانه را نو کند و می کوشد تا هر چیز قدیمی و کهنه را به دور اندازد یا لااقل به رنگ نو در آورد و پوشش جدید بر آن بکشد . حتی نحوه ی تکلم و لهجه اش را تغییر دهد تا مارک ونشان کهنه گی و ارتجاع نخورد و در مقابل میهمان مشکل پسند خجالت نکشد. مشابه آنچه که در برخورد فرعون با قومش در تاریخ می خوانیم : قومش را تحقیر می کرد تا منجر به اطاعت بی چون و چرا از او شوند .
آری ما روشنفکران نیز مانند سایر اقشار هر چیزی را که از پدران عالم خود به ارث برده بودیم از خانه بیرون ریختیم و کوشیدیم تا هر چیزی را که با سلیقه ی میهمان هماهنگ نیست در خانه نماند و در مقابل، آن مهاجمینی که قدرت و ارزش میراث ما را می دانستند با شیوه های مختلف که همگی از آن اطلاع داریم و به بهانه های گوناگون به آسانی و با بهایی اندک آن گنجینه های ارزشمند را جهت کارهای علمی و تحقیقات به کشور خود برده و با استخدام مترجمینی زبر دست به ترجمه ی آن پرداختند .
اکنون که مدتی طولانی از تاراج آن سنت های اصیل و میراث ارزشمند گذشته است جمعی از خواب بیدار شده و فهمیدند گذشتگان ما همه هستی علمی گذشته را به پای مهاجمینی ریختند که نه در کیسه بار علم داشتند و نه در سینه قلب رئوف و مهربان، لذا به خود آمده و کوشیدند بازمانده ی آن میراث کهن را قدر بدانند و از آن بهره مند شوند.
از جمله یادگار های عزیزی که در خانه داشتیم و به دور انداختیم همین سنت ارزشمند پزشکی یا طب سنتی ایرانی بود که چون با طب جدید غربی مشابه نبود خوار و بی مقدار شده و هنوز هستند کسانی که با شنیدن طب سنتی گمان می کنند سخن از خرافات پیره زنان است و هر سخن و عقیده ای را به صرف غربی نبودن باطل می دانند. از سوی دیگر می بینیم که سازمان بهداشت جهانی WHO از حدود سی سال قبل نه تنها بر ارزش طب سنتی و تمدن اسلامی صحه گذاشته است بلکه فعالیت های بسیار گسترده ای را در زمینه ی به کار گیری طب سنتی در خدمات بهداشتی اولیه PHC از طریق ایجاد کار گاههای آموزشی و سمینارهای مختلف در کشور های مستعد انجام داده است . به قول مدیر برنامه ریزی طب سنتی در WHO «بنظر ما نقش اصلی WHO در این زمینه حمایت از اعضای سازمان بمنظور بکارگیری طب موجود در کشور خودشان در زمینه خدمات اولیه بهداشت PHC می باشد.
اما چرا در کشور خودمان معیارهای طب سنتی و روش های درمانی آن مورد بی مهری واقع می شود شاید از مهمترین اعتراضی که مخالفان بکارگیری طب سنتی مطرح می کنند این است که طب سنتی علمی نیست یعنی در طب سنتی مبانی و مفاهیمی وجود دارد که براساس علم جدید قابل توجیه نیست. برای روشن شدن موضوع می توان گفت اولاً از کجا معلوم مان شد که شناخت هستی و درک اشکال مختلف عملکرد آن تنها با روش علم جدید غربی میسر است در حالیکه می دانیم مبانی علم جدید تنها نوع خاصی از نگرش به هستی و طبیعت است و بدیهی است که هرنظرگاه گرچه چشم انداز خاصی را در برابر چشمان ما قرار می دهد چشم انداز دیگر را از نظر پنهان می کند. مثلاً نظر کردن به یک قله کوه از زوایا و چشم اندازهای مختلف ممکن بوده و از راههای گوناگون می توان به آن قله رسید بنابراین اگر یک راه و روش طبی از چشم انداز خاصی قابل درک و فهم نبود نباید آنرا کاملاً باطل بدانیم از سوی دیگر اگر ما با یک سنتی طبی سروکار داشته باشیم که بتواند بیماریها را درمان کند ولی در عین حال نحوه حصول و مکانیسم آن بر ما معلوم نباشد این ناآگاهی خللی در ضرورت استفاده و بهره بردن ما از آن شیوه درمانی ایجاد نخواهد کرد و خلاصه اینکه در طب باید به نوعی پراگماتیسم قائل بود و ملاک اعتبار را در عملی جهت دار جستجو کرد نه در نظر.
و ثانیاً اگر غالب مبانی طب قدیم را بی اعتبار بدانیم و بطور مثال آنچه که قدما در باب عناصر چهارگانه خاک و آب و باد و آتش بیان کرده اند نادرست بوده و حقیقت همان می باشد که فیزیک دانان جدید بیان داشته اند باز نمی توان نتیجه گرفت که طب قدیم نیز در مقایسه با طب جدید چنین حکمی داشته باشد. زیرا غرض از طب حفظ سلامتی و رفع بیماری است بنابراین معتبر بودن یا نبودن یک نظام طبی تنها بر اساس این ملاک خواهد بود که آیا چنین غرضی حاصل می شود یا نه . به عبارت دیگر اگر ما با یک سنت و روش طبی سروکار داشته باشیم که بتواند بیماریها را با تجویز دارو یا روش های درمانی خاص درمان کند ولی در عین حال اصول و پیش فرض های آن بنظر ما باطل باشد خللی در استفاده از آن سنت و شیوه درمانی بوجود نخواهد آمد و برعکس اگر در یک روش طبی مراحل مختلف و مکانیسم و فعل و انفعالات بیماری ظاهراً بطور کامل و علمی بیان شود اما در عمل از معالجه بیماران عاجز باشد آن شیوه طبی مطلوب و پسندیده نخواهد بود. اگر بخواهیم در این مورد توضیح بیشتری بدهیم باید به تفاوت میان نجوم قدیم و جدید توجه نمائیم. از لحاظ نجوم جدید که بر پایه مرکزیت خورشید و حرکت دورانی زمین بنا شده مبنای نجوم قدیم که مبتنی بر نظریه مرکزیت زمین می باشد کاملاً نادرست است اما نباید تصور کرد که نجوم قدیم در عمل فایده ای نداشته زیرا همین نجوم قدیم هزاران سال کارساز بوده و بوسیله آن محاسبات دقیق زمانی و مکانی و ریاضی و پیشگوئی حوادث آسمانی صورت می گرفته است. حال شاید این سوال مطرح شود که چگونه ممکن است یک نظام دارای اصول کاملاً غلط باشد ولی به نتایج درست منتهی شود در جواب می توان گفت که این غلط و درست بودن در بسیاری از موارد ناشی از تفاوت و محدودیت نظرگاه است همچنان که بعدها وقتی نظریه نسبیت انشتین بیان شد، ومسأله ی نسبی بودن حرکت و بی معنی بودن حرکت مطلق ثابت گشت، معلوم شد هیچ فرقی میان « نظریه ی زمین مرکزی » پیشینیان و نظریه ی « خورشید مرکزی » کوپرنیک وجود ندارد و می توان هر یک از دو جرم زمین یا خورشید را مبدأ محور های مختصات فرض نموده و به نتایج صحیح رسید چنین برداشتی در مورد طب قدیم و طب جدید نیز قابل تصور است بر فرض که ثابت شود طب سنتی از لحاظ نظری بر پایه ها و معیار های نا در ست از دید گاه طب جدید بنا شده باشد لیکن اگر در عمل از همین طب نتایج مطلوب به دست آمده و در بیماران درمان شود، این طب معتبر و قابل استفاده خواهد بود. برای روشن شدن کارایی طب سنتی به دور از تنگ نظری و محدودیت هایی که در گوشه و کنار کشور برای توسعه ی روشهای مختلف درمانی طب سنتی ایجاد می شود زمینه ای مناسب توأم با نظارت و با جنبه های تحقیق علمی برای آن فراهم شود تا بتوان به تحلیلی منصفانه از این روش درمانی دست یافت.
اشکال دیگری که مطرح می شود اینکه می گویند طب سنتی در مقایسه با طب جدید مانند الاغ سواری است دراستفاده از هواپیما ، و می گویند آیا با وجود طب جدید و دانش نوین پزشکی مضحک نیست روش درمان قرنها پیش را مطرح کنیم ؟
در پاسخ باید گفت که عاملی که سبب گشته تا سوار شدن بر چهارپایان به جای هواپیما و اتومبیل مضحک شود تغییر وضعیت زندگی و محیط بیرون می باشد . لکن موضوع علم طب بدن انسان است که از آن زمان تا کنون دچار تغییری نشده است و جای طرح این سئوال است که آیا با ظهور تحولات علمی و صنعتی و اجتماعی جدید که موجب دگرگونی در شهر ها و ساختمانها و راه ها شده ، اندام و اعضای بدن انسان نیز دچار تحول شده است؟ یعنی آیا اگر یک گیاه در گذشته بر انسان اثر آرامش بخشی یا تقویت قوا ، یا برطرف کردن اختلالی را داشته است امروز فاقد آن تأثیرات است؟ و آیا اگر یک روش درمانی که صدها سال به وسیله ی علمایی که تاج افتخار ما هستند که سالروز تولد یکی را سالروز پزشک و سالروز دیگری را سالروز دارو ساز نام می نهیم ، انسان هایی را درمان می کردند که سلامتی قلبشان و مجاری کبدشان و کیسه های هوایی ریه هاشان با انسان های امروزی متفاوت بود باید کنار گذاشت و همچنان که بارها تکرار کرده ایم منظور از طرح طب سنتی و روش های مختلف درمانی آن نادیده گرفتن تحقیقات عظیم در علوم پایه و پیشرفت شگفت انگیز در زمینه ی جراحی نیست بلکه استفاده از روشهای مختلف درمانی در علوم پایه در زمینه ی جایگاهی است که با نتیجه ی بهتر و عوارض کمتر همراه باشد . زیرا در مواردی می بینیم که کاری که طب جدید با بدن انسان می کند تا اندازه ای شبیه کاری است که تکنولوژی با طبیعت و هستی می کند . در کتاب محدودیت های رشد طبق گزارشی دانشمندان انستیتوی تکنولوژی ماسا چوست به کمک ارقام و اعداد بیان داشته اند که ادامه ی جریان کنونی تکنولوژی قطعاً موجب نابودی بشر خواهد شد . تکنولوژی جدید با استفاده از وسایل غول آسا و انرژی های متمرکز و شدید خود موجب تخریب طبیعت گردیده است و به همان شکل طب جدید نیز با استفاده از داروهای شیمیایی بدن انسان را تحت تأثیر شدید و قوی خود قرار داده است . همانطور که طبیعت نمی تواند تأثیر تکنولوژی جدید بشری را به نحو مداوم و طولانی تحمل کند بدن انسان نیز در مقیاس خود نمی تواند تأثیر داروهای شیمیایی را که آزاد کننده ی فوری انرژی های موجود و محرک سریع اعضای آدمی است تحمل نماید .
به عبارت دیگر بدن انسان می توان تغییرات زیاد را که در طول زمانی زیاد ایجاد شده باشد تحمل کند ولی حتی تغییرات بسیار کمتر را در طول زمانی اندک نمی تواند تحمل کرده و دستخوش اختلال می شود.
طبع انسانی و بدن انسانها تنها با طبیعت هماهنگ است و هر روش غیر طبیعی که به دلیل غیر طبیعی بودنش تأثیر خارق العاده و سریع دارد اثرات منفی متعددی بر جای خواهد گذاشت که در همان زمان یا زمانهای بعد ظاهر خواهد گردید . رفتارهای درمانی در طب سنتی از لحاظ سرعت بروز تأثیرات با سرعت تأثیر پذیری اعضای بدن هماهنگی دارند و به همین دلیل معتدل بودن سرعت تأثیر شان با عوارض عمده ای همراه نیستند.
رفتارهای درمانی در طب سنتی و اسلامی دارای نگاهی جامع و همه سو نگراست. هیچگاه در یک طرح درمانی، عضو مبتلا را جداگانه و بدون در نظر گرفتن کل سیستم بدن مورد توجه و درمان قرار نمی دهند . از سوی دیگر انسان را تحت تأثیر عوامل اقلیمی می داند، لذا در شرایط مختلف اقلیمی شکل و دستورات دارویی و طرح های درمانی تغییر می کند.
یعنی در فصول مختلف گرم و سرد وخشک و تر، در شروع فصولی که دگرگونی در طبیعت چشمگیر است، مانند بهار و پاییز، در شرایط طوفان و بارش باران شیوه ی خاصی اعمال می شود. در نگاه جامع تر انسان را تحت تأثیر جاذبه ی ماه و تغییرات فلکی می داند و دستورات خاص در تغذیه و رفتار درمانی در اوایل، اواسط و اواخر ماه صادر می کند.
نکته ی دیگر اینکه پیشگیری و درمان مقدماتی را در تمام موارد لحاظ می کند یعنی تا وجود و جسم بیمار را با دستورات تغذیه ای و تمهیدات گوناگون آماده ی پاسخگویی به روشهای مختلف درمانی ننماید اقدام به درمان نمی کند. بالا خره قلّه سخن اینکه مزاج و طبایع افراد را متفاوت می داند یعنی پاسخگویی درمانی افراد مختلف که مبتلا به یک بیماری واحد می باشند به دلیل تفاوت مزاج متفاوت است لذا برای هر مزاجی انتخاب گیاه و ترکیب گیاهان و رفتار های درمانی را هماهنگ با طبع و مزاج بیمار برمی گزیند زیرا مواد غذایی ، پروتئین ها ، نشاسته ها و چربیها و سایر مواد خوراکی و میوه ها همگی دارای طبایع گوناگون هستند.
رفتارهای فردی حتی انواع تکلم مانند کلام محبت آمیز و تشویق و کلام تمسخر آمیز و سرزنش، خنده و گریه، نگاه مثبت و نگاه منفی و حرکات جمعی و تنهایی، اعتقاد و ایمان و بی اعتقادی و بی ایمانی و یأس و ناامیدی هر کدام دارای طبایع متفاوتی هستند و بر وجود انسان تأثیرات متفاوت می گذارند که در شیوه و طرح درمانی باید مورد توجه قرار گیرد.
با یک چنین نگاه وسیع و عمیق و روش درمانی همه سو نگر است که علم طب در کنار علم دین قرار می گیرد که ( العلم علمان علم الابدان و علم الادیان ) و می داند که خداوند اول طبیب است و آنگاه پیامبران و خاتم شان رسول گرامی اسلام (ص) که طبیبٌ دوّارٌ بطبّه است. منتظر نمی ماند که جامعه بیمار شود و دست نیاز به سوی او دراز کند قبل از بروز بیماری اقدام به پیشگیری دردهای جامعه می کند. با تعلیم خداوندی انسان را می شناسد و کلیه عوامل حاکم و مؤثر بر او را می داند لذا برخی از دستوراتش از جمله توصیه های طبی برای همه انسانها و همه زمانهاست. بعضی از دستوراتش برای سنی خاص یا جنس خاص یا فرد خاص یا فضل خاص صادر می شود. مشاهیر طب سنتی ایران مانند ابوعلی سینا، زکریای رازی، عقیلی خراسانی، جرجانی و غیره .. بدرجات مختلف در برخورد با بیماران به این روش درمانی عمل می کردند. این شیوه تفکر و طرح درمان در دوره های مختلف تاریخی دستخوش حوادث گوناگون گردید و در مواردی از دهلیزهای تنگ و تاریک بی مهری ها گذشت. دو مصیبت اصلی که گریبانگیر روش های درمانی شد یکی اینکه انسان را از عالم جدا کرده وبرای انسان جدا شده از عالم طرح درمانی ریختند و در ادامه اجزاء بدن را از یکدیگر جدا کرده و برای هر جزء تخصص خاصی را مطرح کردند و اجزاء به بخشهای کوچکتر تقسیم گردید تا به جائی رسید که بقول تروسو محقق آلمانی عالم پزشکی با نفوذ در اجزاء بسیار ریز سلولی انسان را در کلیت خود فراموش کرد. همین انحراف در تهیه دارو و عالم داروسازی بروز کرد هنگامی که تجزیه جانشین ترکیب گردید.
اما از چند سال قبل جمعی روشنفکران متعهد و دلسوخته بپا خواستند و می خواهند این طب اصیل را احیاء کنند وزوایای تاریک آنرا روشن نمایند و دراین راه دشوار همه گونه سرزنش و شماتت و محرومیت ها را تحمل کرده و رنج و سختی و حتی زندان را نیز متحمل شدند وبه راه درست شان وفادار ماندند و می بینید که این بذر، روئیده و برپای خود ایستاده و می رود تا رنج خستگی را از شانه دهقان بردارد اما روش های درمانی و پیشگیری که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد در یک سو زمینه سازی برای اصلاح مزاج افراد از طریق طرح تغذیه و بکار بردن مواد مختلف عمدتاً گیاهی به عنوان منضج و مسهل و برخی رفتارهای مقدماتی و از سوی دیگر کاربرد حجامت، فصد، زالو، ماساژ درمانی و روش های جنبی دیگر.
حجامت یکی از ارکان این طرح درمانی که گاه و بیگاه مورد حمله قرار می گیرد که عمدتاً بعلت عدم آگاهی است. غافل از اینکه بسیاری از افرادی که هم اکنون از مدافعان حجامت هستند در گذشته آنها نیز بعلت عدم آگاهی از مخالفان حجامت بوده اند اما در برخورد با نتایج مثبتی که در اقوام و دوستانشان دیده اند بتدریج به آن گرایش یافتند. پزشکان فراوانی را می شناسیم که خود و خانواده خود را با حجامت درمان می کنند اما اظهار می دارند که کسی نفهمد آنها حجامت کرده اند زیرا از یک سو گرچه هنوز توجیه کامل علمی آنرا نیافتند اما نتایج مثبت آنرا بدفعات مکرر دیده اند و از سوی دیگر نمی خواهند مورد حمله دیگران تحت عنوان واپسگرا قرار گیرند. همچنین آیا گمان می کنیم جمعیت عظیمی که در کشور بصورت فراگیر از سالهای بسیار دور و درسال گذشته بیش از دو میلیون مورد به این شیوه درمانی روی آورده اند از جاهلین بوده و به سلامت خود نمی اندیشیدند یا پس از گذر از سایر روش های درمانی چاره دردهای خویش را در این شیوه درمان یافتند. بهر حال ما نیز مدتی بدون قضاوت ، نظاره گر واکنش بدن بیماران به این شیوه درمان طی چند سال نتایج گوناگونی را مشاهده کردیم. در مواردی نتیجه بهبودی سریع حاصل می شد، گاهی در کوتاه مدت نتیجه ای مشخص نبود اما بتدریج ظاهر گردید. گاهی حجامت برای یک علامت خاص انجام می شد اما علائم پنهان یک بیماری دیگر آشکار می گردید. واکنش ها گاهی بصورت کاهش و گاهی بصورت افزایش بود لذا ما نیز پس از بررسی طولانی مدت به این گفته پروفسور یوهان آبله آلمانی رسیدیم که عنوان کتابش در مورد حجامت قرار داد و آن اینکه «حجامت یک روش درمانی هوشمند».
جمعی از عزیزان در کمیته علمی مؤسسه تحقیقات حجامت ایران از مدتها قبل بر آن شدند تا مکانیسم های تأثیر حجامت را شناسائی کنند. این جمع فهیم و دلسوخته در تنهائی و در شرایط بی مهری مراکز پژوهشی و تحقیقاتی علوم پزشکی که حاضر به هیچ نوع همکاری نبودند به نکات ارزنده ای در تحلیل مکانیسم تأثیر حجامت رسیدند.
پرونده بیماران مراجعه کننده به مراکز حجامت در سراسر کشور و بخصوص در مؤسسه تحقیقات حجامت ایران نشان دهنده تخفیف علائم، کاهش دوره و بهبود سریعتر علائم بیماری های ویروسی مانند زونا، آبله مرغان، سرخک و اوریون می باشد و این یافته ای است که بصورت روتین و به فراوانی در این کلینیک ها دیده می شود بنظر می رسد احتمالاً حجامت از طریق فعال کردن سیستم هومورال موجب بروز چنین پاسخی می شود. همچنین اثرات درمانی حجامت بر بیماریهای باکتریال نیز بخوبی مشهود است و در بیمارانی که علیرغم دریافت آنتی بیوتیک حجامت نیز می شوند واکنش بدن بیماران بمراتب بهتر از زمانی است که حجامت نمی شوند و بنظر می رسد حجامت از طریق تشدید تقویت عملکرد سیستم بیگانه خواری ماکروفاژ در این روند شرکت می کند. بررسی پیگیر بیمارانی که بطور منظم و سالیانه حجامت می شوند نشان می دهد که تعداد موارد و شدت بروز بیماریهای عفونی بویژه بیماریهای ویروسی در آنها کاهش واضحی می یابد که احتمالاً از طریق خاطره اکتسابی سیستم ایمنی و تقویت آنتی کورسازی عمل می کند.
در جریان یک حجامت در ابتدا ایجاد فشار منفی با ساکشن در سطح پوست سبب افزایش جریان خون و بتدریج بروز روند التهابی در موضع می گردد سپس ایجاد خراش در موضع که با تیغ بیستوری انجام می شود موجب پارگی میکروسکپی نسوج و آرتریولها و ونولها می شود یعنی بروز آسیب سلولی که زمینه ساز ترشح انترلوکین1 از ماکروفاژها می باشد که در طی بادکش های بعدی تسریع می شود. نکته دیگر اینکه در بررسی بالینی درصد زیادی از بیماران احساس نشاط و سبکی و اوفوریا و افزایش قدرت تمرکز ذهنی پس از حجامت دیده می شود. عزیزان عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات حجامت ایران در یک طرح تحقیقاتی نشان دادند که حجامت سبب افزایش سطح آنزیم استیل کولین استراز در سیناپسهای نورونی مغز می گردد و می دانیم که کاهش این آنزیم در خون و پاره ای علل دیگر موجب تجمع اضافی استیل کولین و عدم باز جذب اجزاء آن می گردد که موجب بروز احساس خستگی و کسالت و کاهش فعالیت های عصبی مغزی و عدم تمرکز ذهنی می شود.
مطالعه تحقیقی دیگر نشان می دهد که حجامت موجب افزایش نوروترانسمیتر سروتونین در مغز می شود و می دانیم که کاهش سروتونین یکی از اتیولوژی های اساسی ایجاد دپرسیون و اختلالات رفتاری مانند تهاجم و پرخاشگری است و این یافته بالینی را در بیماران پس از حجامت به فراوانی می توان دید که بصورت کاهش حالات افسردگی و افزایش آرامش رفتاری و تعادل کارکردهای عصبی مغزی بیان می شود.
کلینیک های حجامت در سراسر کشور در موارد بسیاری زیادی شاهد تخفیف علائم بالینی و یا حتی بهبود کامل بیماریهای هیپرسنسیتیویته مانند اگزما، درماتیت، آلرژی و کهیر می باشند و ما اگر محققانه و منصفانه سری به این مراکز می زدیم از مدتها پیش تحقیقات در این زمینه به نتیجه می رسید. آیا حجامت که توانسته باعث تخفیف یا تعدیل واکنش های سیستم ایمنی گردد از طریق ساپرس IGE واقع در Beell ها بوده یا بصورتی موجب تنظیم و تعدیل فعالیت لنفوسیت Beell و Teell گردیده است که بر عهده مؤسسات تحقیقاتی است که بودجه های پژوهشی را در اختیار دارند. گرچه اگر آنها کاری نکنند دلسوختگان فهیم راه حق از پای نخواهند نشست.
نقش حجامت را در تنظیم لیپوپروتئین ها در مراکز متعددی که علیرغم عدم همکاری و حتی کارشکنی های مسئولین به کار تحقیقاتی خود ادامه داده اند می بینیم. افزایش HDL (لیپوپروتئین با دانستیه بالا) که عامل مهار کننده روند آترواسکلروز و تشکیل پلاکهای اترومی است و همچنین کاهش LDL (لیپوپروتئین بادانستیه پائین) که عامل خطر ساز در ایجاد این آتروم ها در عروق قلبی و مغزی است در جریان حجامت مشاهده می کنیم. این عزیزان و محققین مان نشان داده اند که سطح کلسترول و تری گلیسرید خون بطور معنا داری پس از حجامت در خون کاهش می یابد که احتمالاً بخشی ناشی از تحریک فعالیت سیستم ریتکولوآندوتلیال کبدی در دریافت کلسترول و تری گلیسرید تحت تأثیر اینترلوکین است که قبلاً بیان شد.
نقش حجامت را در کاهش قند خون بخصوص در دیابت تیپ 2 و بویژه در افرادی که دارای طبع گرم هستند بوضوح می توان دید و اینکه آیا حجامت از طریق تنظیم سیستم ایمنی و کنترل راکسیون های اتوایمیون بر سلولهای بتای جزایر لانگرهانس لوزالمعده عمل می کند و یا موجب کاهش مقاومت رسپتورهای انسولین در سطح سلولهای بدن می گردد که در آن هم اختلال نظم و تعادل واکنش های سیستم ایمنی در بروز مقاومت دخیل است احتیاج به بررسی های تکمیلی دارد.
در بررسی پرونده ها در اکثر مراکز تحقیقاتی حجامت و مؤسسه تحقیقات حجامت ایران بسیاری از اختلالات هورمونی روند بهبود را نشان می دهد. موارد متعددی از جهش رشد اطفال با حجامت دیده می شود که با توجه به نقشی که حجامت در افزایش سروتونین و دوپامین مغز دارد و تأثیر این عوامل بر افزایش هورمون رشد می توان تحقیقات بیشتری انجام داد.
با در نظر گرفتن جایگاه انجام حجامت عام و حجامت ساکرال که در موازات و مجاورت شبکه خورشیدی و شبکه هیپوگاستریک است بروز فشار منفی که بصورت مکرر انجام می شود و ایجاد خراش در این مناطق که در طی روند حجامت انجام می گردد. گروهی از واکنشهای مربوط به سیستم اتونوم سمپاتیک و پاراسمپاتیک را در ارگانهای هدف شاهد هستیم. از جمله تنظیم و تعدیل ضربان و کارائی قلب و بهبود فعالیت ریه همچنین بهبود اختلالات روده ای از طریق تنظیم فعالیت دستگاه گوارشی و تعدیل فشارخون از طریق تنظیم تونوس و Pooling عروق محیطی که احتمالاً از طریق تنظیم ترشح استیل کولین که قبلاً بیان شد و تحریک ترشح اپی نفرین و نور اپی نفرین از جانب شاخه های شبکه خورشیدی در طی حجامت بروز می کنند موجب تعدیل و تنظیم فعالیت این سیستم ها می گردد.
تجربیات گرانقدر این عزیزان نقش حجامت را در تخفیف و رفع علائم بالینی و کاهش میزان سموم در جریان مسمویت ها نشان داده است. این تحقیقات در مورد مسمومیت های خوراکی، شیمیائی، گزش و نیش حشرات، خودکشی ها و مسمومیت با گازهای شیمیائی و جنگی و مواد مخدر می باشد که با کنترل آزمایشگاهی قبل و بعد از حجامت در نمونه های خون بیماران مسموم نشان داده است.
بدیهی است که این
بحث مختصر نمی تواند نقش عظیم حجامت را نشان دهد آنهم حجامتی که با مراعات
فصلی، اقلیم، محل حجامت، ساعت انجام آن، نوع مزاج و طبایع و اخلاط چهارگانه
و ترتیب و توالی موضع حجامت و بکارگیری منضج و مسهل و سایر تمهیدات قبل و
بعد حجامت انجام گیرد.
فروشگاه محصولات ارگانیک در مشهد(آدرس ابوطالب 25)
لطفا از سایت ما دیدن فرمائید
و در صورت امکان به سایر دوستان اطلاع رسانی فرمائید
با تشکر